Stijlfiguren

STIJLFIGUREN

Om een bepaalde indruk te maken op de lezer of de luisteraar kan een schrijver of een spreker gebruik maken van stijlfiguren.

De belangrijkste stijlfiguren zijn:

1. Beeldspraak: (metafoor, vergelijking, metonymia)

2. Eufemisme: iets op een verzachtende manier onder woorden brengen.

Bijv.: doodgaan - heengaan;

achterlijk - zwak begaafd.

3. Herhaling: Twee of meer keer hetzelfde woord gebruiken.

Bijv.: Hij is altijd en altijd ziek.

4. Tautologie: Twee keer hetzelfde zeggen met andere woorden die tot dezelfde woordsoort horen.

Bijv.: Hij is altijd en eeuwig ziek.

Met veel pracht en praal werd hij begraven.

5. Pleonasme: Twee keer hetzelfde zeggen met andere woorden die niet tot dezelfde woordsoort horen.

Bijv.: Hij reed op een witte schimmel.

6. Antithese: (=tegenstelling) Tegengestelde dingen worden gecombineerd, zodat ze echt opvallen.

Bijv.: Je hebt voor goed geld slechte dingen gekocht.

7. Paradox: Een schijnbare tegenstelling.

Bijv.: Ik heb me heel jong al heel oud gevoeld.

8. Hyperbool: Overdrijving.

Bijv.: Ik schaam me dood.

9. Understatement: Het tegengestelde van een hyperbool, een spottende manier van verkleinen of verzwakken.

Bijv.: Er zullen wel een paar foutjes in mijn proefwerk hebben gezeten, want ik had een 3.

10. Ironie: Spot (lichte spot......niet sarcastisch)

Bijv.: Jij bent zeker de leukste thuis. (Bedoeld wordt....)

11. Retorische vraag: Een vraag waarop geen antwoord verwacht wordt.

Bijv.: Denken jullie nou echt dat ik gek ben?

12. Climax: Een reeks woorden die in betekenis steeds sterker worden.

Bijv.: Hij werd kwaad, woedend, nee, witheet toen hij dat zag.

13. Omgekeerde climax: Het tegenovergestelde van een climax.

Hij dacht een auto te hebben gewonnen, maar het was zelfs geen fiets. Zijn prijs was een zakradiootje.

14. Anticlimax: Eerst is er sprake van een climax, maar de laatste toevoeging geeft dan juist het tegenovergestelde van een climax aan.

Meestal is dat wel lachwekkende bedoeld.

Bijv.: Hij won de marathon van Eindhoven, van Londen, van New York en die van Bakel.


Oefeningen:

www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-1-stijlmiddelen/

www.cambiumned.nl/oefeningen/oefening-stijlfiguren/

leestrainer.nl/Nederlands/meer%20stijlfiguren/index.htm